Ludwik Flatau, urodzony 4 czerwca 1829 roku w Płocku, był renomowanym polskim bankierem i aktywistą społecznym. Jego życie i działalność miały miejsce w drugiej połowie XIX wieku, w okresie dynamicznych przemian społecznych i gospodarczych Polski.
Mieszkał w Płocku, gdzie prowadził własny Dom Bankowy. Jako bankier pierwszej gildii oraz kupiec zbożowy, miał znaczący wpływ na lokalny rynek. Dom Handlowy Flataua pełnił rolę ajenta w Guberni płockiej, zajmując się ubezpieczeniami płodów rolnych, sprzedażą papierów publicznych oraz wystawianiem przekazów finansowych. W 1888 roku, Ludwik Flatau wystąpił o możliwość kontynuacji działalności swojej firmy, która była zamykana przez władze rosyjskie. Mimo trudności, jego bank działał jeszcze przez jakiś czas po jego śmierci.
Ludwik Flatau był osobą niezwykle aktywną, będąc członkiem Płockiego Stowarzyszenia Kupców, gdzie zasiadał w Komisji odpowiedzialnej za ustalanie cen artykułów spożywczych oraz opału. Jego współpraca z Maurycym Fajansem w handlu zbożem była także istotnym zjawiskiem w lokalnej gospodarce. Dom Handlowy Flataua funkcjonował aż do lat 30-tych XX wieku, a jego upadek był zwiastunem nadciągającego kryzysu.
Rodzina Flatau mieszkała przy ulicy Kolegialnej pod numerem 11. W latach 1875–1876 Ludwik i jego żona Anna byli również właścicielami miasta Bieżunia, stając się tym samym istotnymi postaciami w lokalnej historii. Działał w oświeceniowym ruchu, który promował edukację i kulturę wśród Żydów, w tym także płockich społeczności.
Po jego śmierci, w 1894 roku Kurier Ilustrowany informował o neorenesansowym pałacyku, który Ludwik Flatau zbudował w Płocku przy ulicy Kolegialnej 11. Obiekt ten, uznawany za lokalny skarb ze względu na swój styl oraz fakt, że wszystko, w tym umeblowanie, pochodziło od lokalnych rzemieślników, obecnie funkcjonuje jako pałac ślubów w Płocku.
Bez wątpienia był społecznikiem i aktywnie angażował się w organizacje żydowskie. W hołdzie dla jego zaangażowania, po jego śmierci Anna Flatau w 1891 roku ofiarowała dwie nieruchomości w Płocku, które miały służyć jako przytułek dla starców i kalek wyznania mojżeszowego, znany jako Dom Starców i Kalek im. Małżonków Flatau.
Przypisy
- Maurycy Fajans – JewishPlock.eu [online], jewishplock.eu [dostęp 24.04.2024 r.]
- Krystyna Grochowska-Iwańska. Płockie tropy rodziny Flatau w XIX wieku. „Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego”. 3 (268), s. 3-12, 2021 r.
- Krystyna Grochowska-Iwańska. Dwa i pół wieku rodziny Askanasów w Płocku (część I). „Notatki Płockie”. 2 (247), s. 3–11, 2016 r.
- Janusz Szczepański: Społeczność żydowska Mazowsza w XIX-XX wieku. Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna imienia Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, 2005 r., s. 149. ISBN 83-89709-17-1.
- Eleonora Bergman: Historia Miasta Bieżunia. 2006 r., s. 25–52, tekst publ. w BZH nr 5, Bieżuń 1995 r., s. 15–44.
- Andrzej Jerzy Papierowski. Z życia społecznego Żydów płockich w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku (cz. I). „Notatki Płockie”. 44/1-178, s. 12–20, 1999 r.
- Wojciech Morawski. Słownik banków polskich. Banki w mniejszych ośrodkach byłego zaboru rosyjskiego. „Gazeta Bankowa”. 38 (99), 16-22 września 1990 r.
- Ogłoszenie. „Gazeta Handlowa: pismo poświęcone handlowi, przemysłowi fabrycznemu i rolniczemu”. 122, 31.05.1867 r.
- Ogłoszenie. „Gazeta Handlowa: pismo poświęcone handlowi, przemysłowi fabrycznemu i rolniczemu”. 9 (145), s. 2. [dostęp 2018-01-04]. Cytat: Ludwik Flatau, kupiec 1-szej Gildyi w Płocku ma zaszczyt donieść Szanownej Publiczności iż kupuje i sprzedaje wszelkie papiery publiczne, wystawia przekazy na pierwszorzędne domy zagraniczne.
- Informacja. „Gazeta Handlowa: pismo poświęcone handlowi, przemysłowi fabrycznemu i rolniczemu.”, 23.03.1868 r.
- Księga hipoteczna 321 „w mieście Wojewódzkiem Płocku pod liczbą 321 w ulicy Kollegialney na gruncie czynszowym położoną nieruchomość miejską”.
- Z różnych stron. „Tygodnik Illustrowany”. 22 (9), s. 351, 1894 r.
- Kalendarz Płocki na rok zwyczajny 1875 r.
- Płocczanin. Kalendarz na r. zw. 1886 r. (taryfa domów miasta Płocka) s. 99.
- W Korespondencie płockim czytamy co następuje. „Kurjer Warszawski”. 68 (146), s. 4, 28.05.1888 r.
- Informacje. Okólniki. „Kurjer Warszawski”. 79 (118), 30.04.1899 r.
- Informacja. „Izraelita”. 33 (28), s. 299, 22.07.1898 r. [wspomnienie o Annie Flatau i przytułku dla starców z okazji pogrzebu].
- Korespondencja „Izraelity”. Płock w sierpniu. „Izraelita”. 32 (35), s. 337, 3.09.1897 r. Cytat: W przytułku tutejszym dla starców i kalek żydów, imienia b. p. Ludwika Flatau, oddawna dawał się uczuwać brak najpierwotniej choćby urządzonej kąpieli dla pensjonarzy.
- a b Z różnych stron. Płock. „Kurjer Codzienny”. 24 (82), s. 82, 22.03.1888 r.
Oceń: Ludwik Flatau