Ulica Kolegialna w Płocku

Ulice i place

Ulica Kolegialna to istotny element architektury Płocka, wpisujący się w bogatą historię tego miasta. Stanowi ona kluczowy szlak na osiedlu Kolegialna, które wyróżnia się wyjątkowym charakterem i zabudową.

Ulica ta rozpoczyna swój bieg na Starym Mieście, przy skrzyżowaniu z ulicą Tumską, a kończy się 980 metrów dalej, tuż za skrzyżowaniem z aleją Kilińskiego. Ta relacja przestrzenna dodaje jej znaczenia i wpływa na dynamiczny rozwój okolicy.

Nazwa ulicy wywodzi się z jej historycznych korzeni, kiedy to przy niej znajdowała się dawna kamera pruska. Była to siedziba kolegialnych władz Płocka, datująca się na początek XVIII wieku. Teren ten nie tylko zachwyca swoją architekturą, ale również przenosi nas w czasy, kiedy Płock stanowił ważny punkt na mapie Polski.

Historia

Historyczne opisy ulicy Kolegialnej datują się na przełom XVII i XVIII wieku. W wyniku drugiego rozbioru Polski, Płock stał się częścią zaboru pruskiego. Władze miasta, pod nowym zarządem, postanowiły zmodernizować układ urbanistyczny, co wiązało się z koniecznością wyburzenia murów obronnych otaczających centrum, które ograniczały rozwój przestrzenny miasta.

Prace nad nowym planem urbanistycznym rozpoczęły się w 1803 roku. W ramach tych działań, szczególną uwagę poświęcono nowemu przebiegowi ulicy Szerokiej, obecnie znanej jako Józefa Kwiatka. Ulica Kolegialna została zaprojektowana jako przedłużenie tej historycznej arterii, co miało na celu ułatwienie komunikacji z nowo powstałą dzielnicą, gdzie ulokowano urzędników pruskich.

Nowy układ ulic przyczynił się do lepszej organizacji przestrzeni miejskiej oraz ułatwił dostęp do rosnącego obszaru, usytuowanego na południowy wschód od Starego Miasta. W okolicy tej, szczególnym miejscem stał się pl. Obrońców Warszawy, wokół którego rozwinęła się nowa zabudowa.

Ważne obiekty

Kolegialna 9 – Pałac Ślubów

Obiekt ten, znany jako Pałac Ślubów, to zabytkowy budynek wzniesiony dla Ludwika Flataua około 1885 roku. Pałac służy jako siedziba urzędów stanu cywilnego i posiada tablicę pamiątkową, dedykowaną Kazimierzowi Askanasowi, adwokatowi oraz osobie zaangażowanej w działania na rzecz społeczności lokalnej.

Kolegialna 19 – dawna kamera pruska

Klasycystyczny budynek, znany z nazwy kamera pruska, został zrealizowany na podstawie projektu Davida Gilly w 1802 roku. Pierwotnie pełnił funkcję administracyjną pod rządami pruskimi. Po rozbudowie w 1844 roku, która miała na celu wzbogacenie jego architektury poprzez dodanie skrzydeł oraz tympanonów, obecnie mieści się tu delegatura mazowieckiego urzędu wojewódzkiego.

Kolegialna 23 – szkoła muzyczna

Budynek z końca XIX wieku, usytuowany na rogu ulic Kolegialnej i Misjonarskiej, pierwotnie był szkołą prywatną. W 1911 roku został przekształcony na ośmioklasowe gimnazjum żeńskie, a od 1920 roku funkcjonował jako państwowa szkoła z nadanym imieniem Reginy Żółkiewskiej. Jej dyrektorem w latach 1908-1932 była Marcelina Rościszewska, znana z działalności w okresie obrony Płocka. W czasach II wojny światowej zajmowana była przez niemiecką policję. Dziś jest siedzibą Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Karola Szymanowskiego.

Kolegialna 40 / Kilińskiego 6a i 8a – rogatki warszawskie

Te klasycystyczne rogatki warszawskie, zbudowane w latach 1816-1818 według projektu Jakuba Kubickiego, są usytuowane po dwóch stronach ulicy Kolegialnej przed rozwidleniem na ulicę Wyszogrodzką i Słoneczną. Charakteryzują się fasadą w kształcie prostokąta oraz portykami z kolumnami w porządku jońskim, co czyni je interesującym punktem architektonicznym w Płocku.

Przypisy

  1. a b Włodzimierz Serafimowicz, Bogumił Trębala: Z dziejów budownictwa w Płocku. Wiesław Koński. Płock: 31.12.2008 r. ISBN 978-83-88387-22-7.
  2. a b Mirosław Romanowski: Przewodnik Płock i okolice. Katarzyna Strumińska. Płock: 01.01.2002 r. s. 21, 35, 40.

Oceń: Ulica Kolegialna w Płocku

★★★★★
Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:20