Parafia Przemienienia Pańskiego w Płocku

---

Historia

Prawosławni wyznawcy w Płocku rozpoczęli swoją obecność w latach trzydziestych XIX wieku, głównie wśród wojskowych i urzędników rosyjskich wysłanych do miasta z polecenia władz carskich. Początkowo nabożeństwa sprawowano w tymczasowej kaplicy zlokalizowanej na terenie koszar. W 1842 roku został otwarty prawosławny cmentarz przy ulicy Norbertańskiej, co było istotnym krokiem w organizacji wspólnoty. W 1857 roku erygowano parafię, co zainicjowało rozwój kulturowy i religijny prawosławnych w regionie.

Po tragicznym upadku powstania styczniowego zainicjowano budowę monumentalnej cerkwi w pobliżu Placu Floriańskiego, dzisiejszego Placu Obrońców Warszawy. Prace nad świątynią w stylu bizantyjsko-rosyjskim trwały od 1865 do 1867 roku. W drugiej połowie XIX wieku powstało także pięć prawosławnych kaplic w mieście, w tym dwie w koszarach wojskowych, jedna w gimnazjum męskim, w więzieniu oraz – do dziś istniejąca – kaplica cmentarna św. Michała Archanioła. Z powodu zwiększonej liczby wiernych, która przekroczyła tysiąc osób, w latach 1893–1895 cerkiew parafialną rozbudowano.

W trakcie I wojny światowej wielu prawosławnych mieszkańców Płocka opuściło swoje domy udając się na bieżeństwo. Cerkiew, pozostawiona bez wiernych, zaczęła być wykorzystywana od 1916 roku do odprawiania rzymskokatolickich nabożeństw dla niemieckich żołnierzy. Po zakończeniu wojny i odzyskaniu przez Polskę niepodległości, cerkiew przeszła pod kontrolę Kościoła Rzymskokatolickiego, a w marcu 1919 roku przemieniono ją w kościół garnizonowy. Mimo to parafia prawosławna kontynuowała działalność, otwierając nową cerkiew w budynku byłego klasztoru dominikańskiego przy ulicy Tadeusza Kościuszki 18. Wartością nowej świątyni była znaczna część jej uposażenia pochodząca z dawnej cerkwi.

W latach 30. XX wieku wnętrze świątyni przeszło gruntowny remont, a także przebudowę, której wynikiem było powstanie ikonostasu. Ikony wykonał znany artysta malarz rosyjskiego pochodzenia, Aleksy Kiriuszyn, który mieszkał w Płocku. W 1997–1998 roku przeprowadzono restaurację wnętrza, a w latach 2007–2010 elewacji kaplicy cmentarnej. W 2011 roku zainicjowano kolejne prace remontowe w cerkwi parafialnej.

Według danych z 2013 roku, parafia liczyła 35 rodzin, a nabożeństwa odprawiane są zgodnie z nowym stylem. To pełna zawirowań historia wspólnoty, która na przestrzeni lat przeszła przez wiele przemian, ale zawsze pozostawała aktywna w życiu religijnym Płocka.

Wykaz proboszczów

W historii Parafii Przemienienia Pańskiego w Płocku istniało wielu proboszczów, którzy w znaczący sposób przyczynili się do rozwoju duchowego tej wspólnoty. Oto w wykazie proboszczów przedstawiono kluczowe daty oraz ich nazwiska:

• 1857–1867 – ks. A. Strukowski,
• 1867–1887 – ks. Włodzimierz Stabnikow,
• 1887–1904 – ks. Jerzy Liwotow,
• 1904–1906 – ks. Eudoksjusz Biełanowskij,
• 1906–1913 – ks. Joann Rajewiez,
• 1913–1923 – ks. Aleksander Kiedrowskij,
• 1923–1929 – ks. Aleksy Subotin,
• 1929–1933 – ks. Roman Kostanowicz,
• 1933–1939 – ks. Wiktor Karwowski,
• 1939–1945 – o. hieromnich Teodor (Chraszczewskij),
• 1945–1966 – ks. Walenty Kraśnikow,
• 1966–1972 – ks. Józef Łysynkiewicz,
• 1972–1977 – ks. Paweł Kononiuk,
• 1977–1993 – ks. Wiktor Jacewicz,
• od 1993 – ks. Eliasz Tarasiewicz.

Każdy z tych kapłanów odgrywał ważną rolę w życiu parafialnym, a ich posługi pozostawiły trwały ślad w pamięci wspólnoty.

---

Oceń: Parafia Przemienienia Pańskiego w Płocku

---