Stefan Michał Gorski, urodzony 21 lipca 1882 roku w Płocku, to postać znacząca w polskiej historii dziennikarstwa. Jego życie zakończyło się tragicznie 9 sierpnia 1940 roku w niemieckim obozie Mauthausen-Gusen.
Był on wybitnym dziennikarzem, publicystą oraz redaktorem, którego prace odegrały istotną rolę w kształtowaniu ówczesnej opinii publicznej. Warto dodać, że publikował również pod pseudonimem Michał Nałęcz, co było typowe dla wielu twórców tamtych czasów.
Życiorys
Stefan Gorski był synem Kornela, lekarza wojskowego, oraz Heleny Zaborowskiej. Od wczesnych lat wychowywał się z babcią Romana z Sumińskich Zaborowską. W początkowym etapie swojej edukacji uczęszczał do gimnazjum rządowego w Płocku, a następnie kontynuował naukę w Szkole Handlowej Zgromadzenia Kupców w Łodzi, co otworzyło mu wrota do przyszłej kariery. W 1903 roku złożył podanie o przyjęcie na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Lwowskiego, gdzie miał okazję zgłębiać nauki historyczne pod okiem profesora Szymona Askenazego. W szanowanej lwowskiej Czytelni Akademickiej popularyzował ideę racjonalnego kształcenia dziennikarzy, a także zainicjował działalność Kółka Dziennikarskiego.
Już w 1900 roku rozpoczął swoją przygodę z dziennikarstwem, współpracując z takimi tytułami jak „Rozwój”, „Goniec Łódzki”, „Echa Płockie i Łomżyńskie” oraz „Kurier Codzienny”. W 1904 r. pełnił rolę korespondenta dla „Kuriera Warszawskiego”, publikując na jego łamach obrazy dotyczące prasy regionalnej oraz zagadnienia związane ze sztuką i literaturą wykorzystywaną w Łodzi.
Jego zainteresowania łódzką tematyką zaowocowały wydaniem książki „Łódź współczesna – obrazki i szkice publicystyczne” w 1904 roku, uznawanej za ważny wkład do lokalnej literatury, ponieważ wzbogaciła ją o inteligentne i wartościowe treści. Dwa lata później, w 1905 roku, zaprezentował swoją monografię „Dziennikarstwo polskie”. Publikował również rozprawy naukowe w „Przeglądzie Historycznym” (1906) oraz w „Bibliotece Warszawskiej” (1905). Poruszał tematy związane z historią cenzury w Polsce i kwestią prasy warszawskiej w kontekście insurekcji.
Do jego znaczących osiągnięć należy publikacja licznych artykułów na temat gazet prowincjonalnych oraz pism wydawanych w obcych językach. Dokonał również wielu biografii, między innymi o Hieronimie Koląbrynę, dziennikarzu z regionu. W Warszawie w latach 1908-1914 redagował kontrowersyjne, antyniemieckie i antysemickie czasopismo „Dzień”.
Na łamach tego pisma z okazji 250-lecia prasy polskiej pisał artykuły dotyczące jej historii i problemów, z jakimi się borykała. W 1908 roku, przewidując zbliżające się wydarzenia, napisał artykuł, który stał się znany dzięki swojej dogłębnej analizie działań kolonizacyjnych prowadzonych przez Niemców w Królestwie Polskim. Po publikacji jego pracy w języku rosyjskim, temat ten wzbudził zainteresowanie w niezależnej prasie rosyjskiej, a Gorski udał się do Rosji po wybuchu I wojny światowej.
Po wojnie, w 1918 roku, nabył posiadłość w Nadułkach, gdzie prowadził życie rolnicze. W tym okresie aktywnie włączał się w działalność organizacji rolniczych i kontynuował pracę dziennikarską. W 1922 roku zamieszkał na stałe w Płocku, gdzie redagował „Dziennik Płocki” oraz publikował artykuły na temat prasy w warszawskim „Kurierze”.
W 1937 roku został uhonorowany tytułem członka honorowego Koła Naukowego przy Wyższej Szkole Dziennikarskiej, do którego wstąpił z entuzjazmem. W swoim życiu osobistym ożenił się drugi raz z Marią Leśniewską, córką generała Józefa Leśniewskiego.
Niestety, los Gorskiego był tragiczny – w 1940 roku został aresztowany przez niemieckich okupantów i trafił do obozu koncentracyjnego Mauthausen-Gusen, gdzie zginął w tym samym roku, tragicznie zamordowany przez hitlerowców.
Przypisy
- W sierpniu 1914 podpisał wiernopoddańczy telegram w odpowiedzi na odezwę wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza.
- Stefan Michał Gorski h. Nałęcz, [w:] Sejm Wielki.pl [online].
- Łoza 1938, s. 218.
- Jan Józef Lipski Warszawscy „Pustelnicy” i „Bywalscy”. Warszawa 1973, t. 2, s. 155.
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Dariusz Michalski | Stanisław Nowakowski (dziennikarz) | Olszakumpel | Radosław Brzózka | Jerzy Mrzygłód | Lesław Ludwig | Piotr GrzegorzewskiOceń: Stefan Gorski