Jan Ignacy Kenig

---

Rodzina

Jan Ignacy Florian Kenig, znany również pod nazwiskami Koenig lub König, przyszedł na świat w polsko-niemieckiej rodzinie szlacheckiej. Był synem Teofila, pełniącego funkcję generalnego inspektora skarbu województwa płockiego w Królestwie Polskim, oraz jego małżonki Józefy z Romanowskich. Urodził się jako drugie dziecko w rodzinie, mając starszego brata Józefa.

Oprócz tego Jan Ignacy miał również starszego brata przyrodniego, Wincentego Sławęckiego, który był podporucznikiem ułanów podczas powstania listopadowego, a później pracował jako inżynier we Francji. Wincenty był również teściem Władysława Kisiel-Kiślańskiego.

Wśród rodzeństwa znalazła się także niezamężna siostra przyrodnia, Maria. W jego rodzinie nie zabrakło również dwóch sióstr rodzonej: Franciszki, która wyszła za mąż za ziemianina Konstantego Szwykowskiego, oraz Teofili, żony adwokata Ignacego Korwin Gąsiewskiego.

Młodość

Jan Ignacy Kenig spędził swoje pierwsze lata życia w Płocku. W 1830 roku zdecydował się na wyjazd razem z bratem do rodziny w Krakowie. Tam początkowo uczęszczał do Liceum św. Anny, a od grudnia 1834 roku kontynuował naukę w miejskiej Szkole Technicznej. Wkrótce potem jego droga edukacyjna zaprowadziła go do gimnazjum realnego w Warszawie.

Później Kenig podjął krok further w swojej edukacji, wyjeżdżając do Instytutu Korpusu Inżynieryjnego Komunikacji w Petersburgu. Ukończył tam niższy kurs w 1841 roku, uzyskując stopień chorążego. Jego postępy były zauważalne i w rok później, w 1842, wzrósł do rangi podporucznika. W 1843 roku z powodzeniem zaliczył wyższy kurs, co umożliwiło mu uzyskanie tytułu inżyniera porucznika.

Kariera w kolejnictwie

Po zakończeniu nauki w instytucie, Jan Ignacy Kenig rozpoczął swoją ścieżkę zawodową w branży kolejowej, angażując się w budowę pierwszych linii kolejowych na terytorium Rosji. Jego rola obejmowała zarówno prace projektowe, jak i nadzorowanie ich wykonania.

W latach 1843-1851 aktywnie uczestniczył w budowie południowego odcinka Kolei Mikołajewskiej, łączącej Moskwę z Petersburgiem. W uznaniu jego zasług, awansowano go z rangi sztabskapitana na kapitana.

Po roku 1862 Kenig objął stanowisko pierwszego dyrektora kolei Niżegorodzkiej, która pomimo krótkiego okresu jego przewodzenia, doświadczyła znacznego rozwoju. W 1865 roku odbył podróż po krajach europejskich, w tym Belgii, Niemczech, Francji oraz Anglii, gdzie miał możliwość zapoznania się z lokalnymi systemami kolejowymi i konsultowania się z tamtejszymi specjalistami.

Rok 1867 przyniósł mu zadanie inspekcji Kolei Mikołajewskiej, wiążące się z przygotowaniem fachowej analizy dla rządu, dotyczącej potrzeby zwiększenia nakładów na jej rozwój. W 1868 roku awansował na dyrektora tej kluczowej linii kolejowej, obejmując zatem stanowisko o najwyższym prestiżu w Rosji, gdzie miał do nadzorowania najważniejszy środek transportowy między oboma stolicami Imperium.

Pod jego przewodnictwem dochody Kolei Mikołajewskiej wzrosły z 17 milionów rubli na 26 milionów rubli. Kluczowym czynnikiem tego wzrostu było jego zainicjowane bezpośrednie połączenie dworca w Petersburgu z portem morskim. Kenig podjął również decyzję o zastąpieniu drewnianych wiaduktów ich żelaznymi odpowiednikami oraz zainwestował w wiele innych istotnych projektów, takich jak wprowadzenie specjalnych wagonów towarowych przeznaczonych do transportu mięsa, co wiązało się z wydatkami rzędu 25 milionów rubli.

Dodatkowo, zainicjował założenie kasy pożyczkowej oraz wprowadził innowacje mające na celu poprawę standardów pracy w kolejnictwie, w tym znaczne obniżenie kosztów posiłków dla pracowników.

W 1876 roku Kenig został wybrany na prezesa Komisji Najwyższej Kontrolującej Dochody i Wydatki Dróg Żelaznych, operującej przy urzędzie Kontroli Generalnej Cesarstwa Rosyjskiego. Jego doświadczenie i wiedza w zakresie budowy trakcji kolejowych zaowocowały także pracą jako doradca w Austro-Węgrzech, Danii oraz Persji. W uznaniu jego zasług w organizacji transportu podczas wojny rosyjsko-tureckiej w latach 1877-1878, odznaczono go Orderem Świętego Stanisława 1 klasy.

Śmierć

Jan Ignacy Kenig, przez całe swoje życie, pozostawał kawalerem i nie doczekał się potomstwa. Jego ostatnie chwile miały miejsce w Petersburgu, mieście, które było jego domem przez większość dorosłego życia.

W związku z jego śmiercią, rada zarządzająca Głównego Towarzystwa Rosyjskich Dróg Żelaznych postanowiła sporządzić specjalny protokół, w którym wyraziła żal oraz uznanie dla zasług, jakie Kenig pozostawił po sobie. To świadczy o jego znaczącej roli w społeczności.

Jan Ignacy Kenig został pochowany na miejskim cmentarzu katolickim, co symbolizuje zarówno jego wiarę, jak i przywiązanie do tradycji, które mu towarzyszyły przez całe życie.

Odznaczenia

Jan Ignacy Kenig został odznaczony wieloma prestiżowymi medalami, które odzwierciedlają jego znaczenie w historii oraz uznanie w międzynarodowych kręgach. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych odznaczeń:

• Order Świętego Stanisława I klasy (Rosja),
• Order Daniły I I i II klasy (Czarnogóra),
• Order Franciszka Józefa II klasy (Austro-Węgry),
• Order Danebroga II klasy (Dania),
• Order Lwa i Słońca II klasy (Persja),
• Order Zbawiciela II klasy (Grecja),
• Order Medżydów II klasy (Turcja),
• Order Wazów II klasy (Szwecja).

Upamiętnienie

W sierpniu 2012 roku, w mieście Niżny Nowogród, miało miejsce niezwykłe wydarzenie związane z osobą Jan Iganacego Keniga. Odsłonięty został pomnik, który jest hołdem dla tego wybitnego człowieka.

Monument ten znajduje się na nowo utworzonym placu Kolejarza, który dodatkowo zyskał dzięki tej inicjatywie estetyczny oraz kulturowy ład.

---

Oceń: Jan Ignacy Kenig

---