Bolesław Ładnowski

---

Życiorys

Bolesław Ładnowski, syn Aleksandra Ładnowskiego oraz Rosalie z d. Brzozowskiej, był również bratem Aleksandry Rakiewiczowej. Jego edukacja rozpoczęła się w Instytucie Technicznym w Krakowie, gdzie kształcił się w kierunku technicznym. Od 1859 roku zaczął swoją karierę aktorską, dołączając do zespołów teatralnych, początkowo pod przewodnictwem Antoniego Gubarzewskiego w Nowym Sączu. W 1860 roku dołączył do grupy swojego ojca, a jego występy miały miejsce w miastach takich jak Miechów, Kielce, Radom czy Płock.

Po rozwiązaniu rodzinnego zespołu, krótko pracował jako mierniczy oraz nauczyciel. W tym okresie, przebywając w pobliżu Stelmachowa, uczestniczył w organizacji powstania styczniowego. W 1861 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie rozpoczął studia aktorskie pod okiem Jana Chęcińskiego. Już w rok później, dzięki wsparciu siostry Aleksandry, zadebiutował w Warszawskich Teatrach Rządowych grając rolę Albina w „Ślubach panieńskich” autorstwa Aleksandra Fredry.

W obliczu ograniczonej liczby propozycji, w 1865 roku Ładnowski wyjechał do Krakowa, gdzie kontynuował występy aż do 1872 roku. Po tym czasie przeniósł się do Lwowa i tam grał do 1881 roku, z przerwą od kwietnia do grudnia 1874 roku, kiedy to powrócił do Krakowa. W 1881 roku znowu trafił do Warszawy, stając się stałym aktorem Warszawskich Teatrów Rządowych.

Początkowo przejął rolę Jana Walerego Królikowskiego, a po jego śmierci w 1886 roku, razem z Bolesławem Leszczyńskim, stał się jedną z najważniejszych postaci tragicznych scen warszawskich. Ładnowski był uznawany za znakomitego aktora szekspirowskiego, występując w takich dramatach jak Hamlet, Makbet, Król Lear, Ryszard III oraz Romeo i Julia. Jego repertuar obejmował również dramaty romantyczne, w tym dzieła Juliusza Słowackiego (Maria Stuart, Mazepa, Lilla Weneda), a także Adama Mickiewicza (Konfederaci barscy) oraz Friedricha Schillera (Zbójcy). Miał na swoim koncie ponad osiemset ról, które obejmowały zarówno postacie tragiczne jak i amantów.

W latach 1882–1899 Ładnowski występował także w Krakowie i Lwowie. W 1892 roku otrzymał zaproszenie do Petersburga, którego jednak nie przyjął. Od 1888 do 1905 roku pełnił dodatkowo rolę reżysera. W Warszawskich Teatrach Rządowych świętował wiele rocznic swojej kariery artystycznej, takich jak dwudziestopięciolecie pracy artystycznej w 1893 roku, trzydziestolecie pracy scenicznej w 1892 roku oraz dwudziestopięciolecie występów w teatrach warszawskich w 1901 roku.

Ponadto Ładnowski był również nauczycielem, prowadząc wykłady w Klasie Dramatycznej przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. Interesował się historią, filozofią, estetyką i ekonomią, a podczas pobytu we Lwowie założył kasę zaliczkowo-oszczędnościową. W Warszawie pełnił funkcję prezesa kasy pożyczkowej.

W 1873 roku ożenił się z aktorką Henryką Jaxa-Bendówną. Zmarł nagle 23 października 1911 roku w Warszawie na skutek aneuryzmu. Po jego śmierci, spoczął na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (aleja katakumbowa, grób 67/68).

---

Oceń: Bolesław Ładnowski

---