Iwona Zaborowska-Baer

---

Życiorys

Iwona Zaborowska-Baer ukończyła swoje wykształcenie na Wydziale Plastyki Przestrzennej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi, gdzie zdobyła solidne podstawy w dziedzinie sztuk wizualnych.

Jej debiut jako scenograf miał miejsce w 1954 roku w Teatrze Nowym w Łodzi. Od tamtej pory jej kariera rozwijała się dynamicznie, a w latach 1971–1999 współpracowała z wieloma czołowymi instytucjami teatralnymi w Polsce, takimi jak: Teatr im. Siemaszkowej w Rzeszowie, Teatr Powszechny oraz Teatr Muzyczny w Łodzi, a także Teatr Ziemi Mazowieckiej oraz Teatr Ochoty w Warszawie.

W 2000 roku, w uznaniu za jej osiągnięcia, została uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi zwieńczenie jej znakomitej kariery artystycznej oraz wkładu w rozwój kultury teatralnej w Polsce.

Po zakończeniu aktywności artystycznej, Iwona Zaborowska-Baer została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A 3 Tuje rz. 3 m. 10), będąc na zawsze zapamiętaną w pamięci mieszkańców i miłośników sztuki.

Scenografia w Teatrze Telewizji

Scenografia w Teatrze Telewizji to istotny element, który kształtuje atmosferę i odbiór sztuk, w których biorą udział zarówno aktorzy, jak i widzowie. Poniżej przedstawiamy niektóre z ważniejszych przedstawień, które miały miejsce w tym formacie, z uwzględnieniem ich dat oraz reżyserów:

• 7 lipca 1969 – M. Gogol, Rewizor, reż. W. Zatorski,
• 1 marca 1974 – B. Wasiljew, Tak tu cicho o zmierzchu, reż. Tadeusz Worontkiewicz,
• 13 września 1974 – A. Arbuzów, Stracony syn, reż. Tadeusz Worontkiewicz,
• 20 kwietnia 1987 – W. Bogusławski, Henryk VI na łowach, reż. Bogdan Baer,
• 20 lipca 1987 – A. Fredro, Jestem zabójcą, reż. Bogdan Baer,
• 1 kwietnia 1995 – Molier, Lekarz mimo woli, reż. Bogdan Baer.

Każda z tych produkcji była wynikiem połączenia talentu wielu twórców, w tym wybitnych scenografów, którzy przyczynlali się do końcowego efektu wizualnego przedstawienia.

Scenografia teatralna za granicą (wybór)

Wybór osiągnięć scenograficznych, które zyskały uznanie na międzynarodowej scenie teatralnej, obejmuje kilka istotnych wydarzeń.

• 1958 – Nowy Sad, Jugosławia,
• 1967 – Essen, NRF,
• 1967 – Quadrien Scenografii, Praga, Czechosłowacja.

Wystawy indywidualne (wybór)

Wszystkie indywidualne wystawy przedstawione poniżej ukazują unikalny wkład Iwony Zaborowskiej-Baer w świat sztuki. W każdej z tych prezentacji artystka wykazała się wyjątkowym kunsztem oraz oryginalnym spojrzeniem na otaczającą rzeczywistość.

• 1968 – Polski Ośrodek ITI w Warszawie,
• 1968 – Jeleniogórskie Spotkania Teatralne,
• maj-czerwiec 1995 – Galeria Sceny Kameralnej Teatru Polskiego w Warszawie (akwarela).

Wystawy zbiorowe (wybór)

W zbiorze najważniejszych wystaw, które miały miejsce w twórczości Iwony Zaborowskiej-Baer, wyróżniają się następujące wydarzenia:

• W 1962 roku uczestniczyła w wystawie zatytułowanej Scenografia w XV-lecie PRL, zorganizowanej w PKiN w Warszawie,
• W dniach od 23 września do 6 października 2004 roku miała miejsce wystawa Uroki lata w Galerii Art. Novum w Warszawie, gdzie prezentowała swoje akwarele,
• Z kolei od 8 grudnia 2004 roku do 7 stycznia 2005 roku w Bibliotece Polskiej w Paryżu można było podziwiać ekspozycję Pejzaże z Polski, również utrzymaną w technice akwareli.

Życie prywatne

Iwona Zaborowska-Baer była osobą o bogatej historii rodzinnej. Była żoną znanego aktora Bogdana Baera, z którym doczekała się dwóch córek. Ich pierwsza córka, Jagna Knittel, to uznana etnografka oraz etnomuzyk i dziennikarka, która wniosła wiele do polskiej kultury. Druga z córek, Dorota Baer, to zdolna malarka, której prace cieszą się dużym uznaniem.

Wincenty Zaborowski, ojciec Iwony, był filologiem klasycznym. Niestety, w tragicznych okolicznościach został aresztowany podczas Akcji AB i zamordowany w obozie Mauthausen. Jej matka, Czesława, wyróżniała się jako harcerka i była członkinią Wojskowej Służby Kobiet Armii Krajowej, co podkreśla silne związki rodziny z historią Polski.

Wybrane źródła

Oto szereg wybranych źródeł, które dokumentują osiągnięcia oraz działalność Iwony Zaborowskiej-Baer w dziedzinie sztuki i scenografii. Zawarte w nich informacje są istotne dla zrozumienia jej twórczości.

• Teczka osobowa I.Z.-B. [w:] Archiwum ZASP – Dział Dokumentacji Teatralnej Instytutu Teatralnego im. Z. Raszewskiego w Warszawie,
• Z. Strzelecki, Kierunki scenografii współczesnej, Warszawa, 1970,
• Biogram I.Z.-B. [w:] Słownik artystów plastyków okręgu warszawskiego ZPAP: 1945-1970: słownik biograficzny, Warszawa, 1972,
• Z. Strzelecki, Polska plastyka teatralna, t. 3, Warszawa, 1963,
• Z. Strzelecki, Współczesna scenografia polska, Warszawa, 1984,
• M. Dęboróg-Bylczyński, Zaborowscy herbu Rogala. Podlaska szlachta zagrodowa, „Wiadomości Monarchistyczne” 2007, nr 3 s. 7-9.

---

Oceń: Iwona Zaborowska-Baer

---