Mieczysław Dzikowski, noszący herb Doliwa, był wybitną postacią w polskiej kulturze. Urodził się 29 października 1837 roku w Płocku, a swoje życie zakończył 16 maja 1900 roku we Lwowie.
Jako dramaturg, powieściopisarz oraz dziennikarz, Dzikowski pozostawił po sobie znaczący dorobek literacki, który przyczynił się do rozwoju polskiej literatury i dziennikarstwa. Jego twórczość jest przykładam zaangażowania w życie społeczne i kulturalne ówczesnej Polski.
Życiorys
Mieczysław Dzikowski przyszedł na świat w Płocku w Królestwie Polskim, jako potomka Antoniego, który był oficerem, oraz Martyny z Chamskich, która zmarła w młodym wieku. Jego ojciec, Antoni Dzikowski, najprawdopodobniej pracował jako aptekarz i w 1851 roku uzyskał nominację na porucznika Wojska Polskiego w Królestwie Polskim.
Ważnym wydarzeniem w jego życiu było zaangażowanie w powstanie styczniowe, co spowodowało jego emigrację na sześć lat do Paryża oraz Drezna. Po powrocie do kraju Mieczysław Dzikowski skupił się na twórczości literackiej oraz pracy dziennikarskiej.
Praca zawodowa
Mieczysław Dzikowski, jako uznany literat, korzystał z kilku pseudonimów, takich jak „Chamski”, „Żegota—Krzywdzic” oraz „Bendlikon”. Jego twórczość literacką szczegółowo przedstawia K. Estreicher w dziele Bibliografia polska XIX wieku.
Dzikowski był także inicjatorem wielu powszechnie cenionych periodyków, w tym:
- „Dziennik dla wszystkich”,
- „Kolce”, satyryczno-humorystyczne czasopismo wydawane w Warszawie,
- „Goniec”,
- „Iskra”,
- „Tygodnik Narodowy”.
Był również korespondentem w „Wieku” i „Głosie Narodu”, gdzie zyskał uznanie dzięki swojemu ciętemu pióru. Jego ostatnim redagowanym periodykiem był „Tygodnik Narodowy”.
W ostatnich latach życia Dzikowski poświęcił się dramaturgii. Wystawiane na polskich scenach sztuki „Zdrowi i pokaleczeni” oraz „Odgrzewana miłość” były osnute na patriotycznych motywach. Niestety, komedia „Krew nie woda” nie zyskała takiego samego powodzenia.
Dodatkowo, Mieczysław Dzikowski aktywnie działał również w sferze krytyki teatralnej.
Twórczość
Twórczość Mieczysława Dzikowskiego, znaczącego polskiego pisarza, zasługuje na uwagę ze względu na jego różnorodność i oryginalność. Jego dzieła były prezentowane na ważnych scenach w Warszawie, Krakowie oraz Lwowie, a jego twórczość wzmiankowana jest również w pracach takich jak Estreicher oraz w notkach prasowych pośmiertnych.
Wśród jego powieści można wymienić:
- Dziewczyna, 1887,
- Z niedalekiej przeszłości, nowela, Chicago 1878,
- Bez szczęścia, nowela 1878,
- Nasze życie czyli Polki—bohaterki, powieść z okresu Powstania Styczniowego, 1877, wyd. III Lwów 1902.
Dzikowski pisał także komedie, w tym:
- Kartka wycięta, 1892,
- Zdrowi i pokaleczeni, 1895, wystawiona na scenie lwowskiej pod ps. Krzywdzica,
- Odgrzewana miłość, 1896, j.w.,
- Krew nie woda (prawdopodobnie nie ukazała się drukiem, ale była prezentowana w Krakowie),
- On, jednoaktówka.
Do innych istotnych dzieł Dzikowskiego należy:
- Szymon Konarski, poemat dramatyczny, wydany w Niemczech 1867,
- List otwarty do redakcji Trybuny we Lwowie, 1891.
Krytycy podkreślają, że niektóre z komedii Mieczysława Dzikowskiego miały charakter pikantny, co dodaje im wyjątkowego smaku i kontrowersji.
Życie rodzinne
Z małżeństwa z Emilią z Schoenów, która odeszła w Polance Karol pod Krosnem w 1934 roku, Mieczysław Dzikowski pozostawił dwoje dzieci – syna Stanisława, urodzonego w 1884 roku we Lwowie, który był literatem, oraz Zofię, urodzoną w 1874 roku w Warszawie, która zmarła w 1932 roku we Lwowie i była zamężna z Edmundem Kolbuszowskim, także dziennikarzem i literatem.
W dniu 16 maja 1900 roku, Mieczysław zmarł we Lwowie w godzinach przedpołudniowych. Jego ostatni spoczynek znajduje się w grobowcu rodziny Korab Kolbuszowskich na Cmentarzu Łyczakowskim, gdzie zachował się jego grobowiec.
Pogrzeb odbył się w piątek przy bardzo licznym udziale wiernych. Kondukt żałobny prowadził ks. proboszcz Stopczyński w asyście dwóch księży, a za trumną, prócz rodziny zmarłego, postępowało liczne grono dziennikarzy i literatów lwowskich oraz niemal wszyscy artyści teatru lwowskiego z dyrektorem p. Hellerem na czele.
Przypisy
- K. Estreicher, Bibliografia polska XIX wieku, wyd. 1967.
- Wzmianka w: T. Pawlikowski, Listy do Konstancji Bednarzewskiej, Kraków 1980.
- „Gazeta Narodowa” 1900, nr 138, s. 2.
- „Gazeta Narodowa” 1900, nr 135.
- „Gazeta Lwowska” 1900, nr 113.
- a b Józefa Czecha kalendarz krakowski na rok 1901, s. 88.
- Akt urodzenia parafii rzymskokatolickiej w Płocku nr 59/1838, Archiwum Państwowe w Płocku.
- KOLCE, Edukateria.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Andrzej Musiał | Iwona Zaborowska-Baer | Krzysztof Bielecki (prozaik) | Stefan Otceten | Witold Zacharewicz | Eugenia Greinert | Aleksandra Rakiewicz | Piotr Klatt | Maria Dowmuntowa | Leon Śliwiński (malarz) | Stanisław Igar | Kazimierz Zalewski | Jacek Lachowicz | Fiszel Zylberberg | Ludwik Pyrowicz | Henryk Borowski | Janina Jabłonowska | Adam Mikołajewski (muzyk) | Hipolit Pinko | Helena ArkawinOceń: Mieczysław Dzikowski