Paweł Goldstein to wybitna postać w historii polskiej medycyny, urodzony 18 grudnia 1884 roku w Płocku. Jego życie zakończyło się tragicznie 24 stycznia 1942 roku w Łucku, gdzie pozostawił po sobie znaczący wkład w rozwój chirurgii.
Goldstein był jednym z pierwszych specjalistów w dziedzinie neurochirurgii w Polsce, co czyni go pionierem tej dziedziny. Przez długie lata swojej kariery był związany ze Szpitalem Starozakonnych w Warszawie, gdzie sprawował funkcję ordynatora na jednym z oddziałów.
Życiorys
Paweł Goldstein przyszedł na świat 18 grudnia 1884 roku w Płocku, w rodzinie, której ojciec, Karol, prowadził handel drewnem. Jego matką była Tema z Taców. Edukację zakończył na maturze, którą uzyskał w Kerczu na Krymie, a wcześniej został usunięty z gimnazjum z powodu swojej działalności politycznej, po czym aresztowano go w Płocku. Studia z zakresu medycyny rozpoczął na Uniwersytecie Berneńskim, a następnie kontynuował na uniwersytetach w Berlinie, Bonn i Strasburgu. W 1909 roku uzyskał doktorat na Uniwersytecie Albrechta i Ludwika we Fryburgu, a jego dyplom został nostryfikowany w Kazaniu.
Po powrocie do Polski osiedlił się w Warszawie i znalazł zatrudnienie jako asystent na oddziale chirurgicznym w Szpitalu Starozakonnych na Czystem, związując się z tą instytucją przez resztę kariery zawodowej. W latach 1919-1921 służył w Wojsku Polskim, osiągając stopień majora lekarza. Jego działalność to nie tylko praca kliniczna, ale także badania naukowe, które prowadził w zakresie neurochirurgii i onkologii w pracowni neurobiologii Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.
Goldstein zasłynął z wprowadzenia licznych innowacji chirurgicznych. Wśród nich wykonywał sympatektomię okołotętniczą metodą Lericha i torakoplastykę wedle metody Sauerbrucha. W 1926 roku wziął udział w polskiej reprezentacji na VII zjeździe Międzynarodowego Stowarzyszenia Chirurgii ISS/SIC, który miał miejsce we Włoszech.
Jednak jego działalność nie ograniczała się jedynie do chirurgii. Przez wiele lat przewodniczył warszawskiemu kołu Bratniej Pomocy oraz uczestniczył w pracach warszawskiej Izby Lekarskiej i Towarzystwa Medycyny Społecznej. W latach 30. XX wieku otworzył własną klinikę chirurgiczną w Warszawie i samodzielnie sfinansował wyposażenie sal operacyjnych w sanatorium przeciwgruźliczym dla towarzystwa Brijus w Otwocku. Działalność Goldsteina przyczyniła się również do powstania Instytutu Patologicznego przy szpitalu na Czystem, jednak planowane zakończenie budowy przypadło na czas wybuchu II wojny światowej w 1939 roku.
W obliczu nadchodzącego konfliktu zbrojnego, Paweł Goldstein został zmobilizowany i wyznaczony na ordynatora szpitala polowego Wojska Polskiego w Chełmie. Gdy miasto znalazło się pod okupacją niemiecką, kontynuował pracę jako szef oddziału chirurgicznego szpitala. W 1940 roku udało mu się uciec przez granicę niemiecko-radziecką, co doprowadziło go do Łucka, okupowanego przez ZSRR, gdzie znów objął kierownictwo w lokalnej chirurgii.
Później, po najeździe Niemców na ZSRR, zajął się opieką nad radzieckimi jeńcami wojennymi w placówce. W Łucku dołączył do niego jego syn, Jan Goldstein, który także był chirurgiem. Niestety, wkrótce po tym, jak Paweł został zakażony tyfusem plamistym przez jednego z pacjentów, zmarł 24 stycznia 1942 roku.
Przypisy
- a b c d e f MagdalenaM. Bajer MagdalenaM., Goldsteinowie: cz. 1 Pozytywiści – Patrioci, „Forum Akademickie”, 12.2007 r., s. 52, ISSN 1233-0930 [dostęp 12.03.2017 r.]
- a b AndrzejA. Komorowski AndrzejA., Związki chirurgii polskiej i włoskiej od XVI do połowy XX wieku [pdf], AndrzejA. Wysocki (red.), Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Wydział Lekarski, 2010 r., s. 70–74.
- a b JanJ. Goldstein JanJ., Dr med. Paweł Goldstein (18.XII.1884–24.I.1942), „Polski Przegląd Chirurgiczny”, 48 (4), 1976 r., s. 541–544, ISSN 0032-373X.
- Według: Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Brak numerów stron w książce – data urodzenia Pawła Goldsteina to: 17.08.1884 r.
- a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939 r., s. 89. [dostęp 20.07.2021 r.]
- a b c d e MartinM. Gilbert MartinM., The Holocaust: A History of the Jews of Europe During the Second World War, Reprint edition, New York: Holt Paperbacks, 15.05.1987 r., s. 288, ISBN 978-0-8050-0348-2.
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Bronisław Ziemiński | Leon Prusak | Jakub Penson | Emilia Mikołajewska | Szymon Kossobudzki | Stefan Zgliczyński (lekarz) | Maciej Banach | Jerzy Bujalski | Władysław Drużyłowski (lekarz) | Edward Flatau | Salomea Kempner | Wilhelm LubelskiOceń: Paweł Goldstein