Jan Maciejowski, znany również jako „Gnom”, to postać, która z pewnością zasługuje na uwagę w polskim świecie teatru. Urodził się 26 czerwca 1930 roku w Płocku, gdzie począł swoje artystyczne życie.
Jako polski reżyser, Maciejowski zdobył uznanie nie tylko za swoje osiągnięcia w reżyserii, ale również na polu pedagogiki teatralnej, prowadząc zajęcia i dzieląc się swoją wiedzą z młodszymi pokoleniami artystów.
Jego wkład w rozwój teatru w Polsce jest nieoceniony, a jego wizja artystyczna wzbogaciła krajową kulturę teatralną.
Życiorys
Jan Maciejowski, w czasie II wojny światowej, został członkiem konspiracyjnej drużyny harcerskiej „Zawiszy” im. Stefana Czarnieckiego. Uczestniczył w działaniach Armii Krajowej jako łącznik dowódcy odcinka „Ochota” w rejonie Placu Narutowicza, działając w IV Obwodzie „Grzymała” Warszawskiego Okręgu AK.
Po zakończeniu konfliktu militarnego, rozpoczął swoją karierę jako asystent reżysera w kilku warszawskich teatrach. Pracował w Polskim (1949–1950), Ateneum im. Stefana Jaracza (1950–1951), Narodowym (1951–1952) oraz Współczesnym (1952–1953). Po ukończeniu studiów na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie w 1953 roku, zyskał kolejne doświadczenie jako reżyser.
W latach 1953–1954 kierował Teatrem Powszechnym w Łodzi, a następnie pracował w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1954–1955) oraz Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1955–1956). Jako reżyser zgłębiał tajniki sztuki teatralnej w Państwowych Teatrach Dramatycznych w Szczecinie od 1956 do 1959 roku, a następnie w Teatrze Polskim w Poznaniu w latach 1960–1961.
W okresie 1961–1962 pełnił funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Bałtyckiego Teatru Dramatycznego im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie oraz w Słupsku. Pełnił również kierownicze funkcje w PTD od 1963 do 1969, następnie pracował w Teatrze Narodowym w Warszawie (1969–1971), a później jako reżyser oraz dyrektor naczelnym i artystycznym Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi (1971–1979) oraz Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach (1981–1991).
Aktywnie uczestniczył w życiu akademickim, prowadząc wykłady na PWSFTviT w Łodzi w latach 1971–1972, a następnie, od 1975 do 1993, na Wydziale Reżyserii PWST w Krakowie, gdzie osiągnął tytuł profesora w 1990 roku.
Maciejowski współpracował z różnymi teatrami, takimi jak Akademicki Teatrzyk Satyryczny „Skrzat”, Teatr „13 Muz” oraz Teatr Krypta, a także Operetką. Jako juror Przeglądu Teatrów Małych Form „Kontrapunkt” w Szczecinie, ocenił wiele talentów teatralnych. W sumie, wyreżyserował ponad 250 przedstawień, obejmujących zarówno działalność dramatyczną, jak i operową, a także telewizyjną oraz radiową, w tym także w takich krajach jak Bułgaria, Czechosłowacja, Jugosławia, USA oraz ZSRR.
W roku 2001, Jan Maciejowski został awansowany z stopnia szeregowego do stopnia podporucznika Wojska Polskiego w stanie spoczynku.
Odznaczenia
Jan Maciejowski, znany reżyser, otrzymał wiele prestiżowych odznaczeń, które doceniają jego wkład w kulturę i historię Polski. Oto niektóre z nich:
- odznaka pamiątkowa Akcji „Burza”,
- odznaka i Patent (nr 46109) „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny”,
- odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1966),
- honorowa odznaka Miasta Łodzi (1974),
- medal 30-lecia Polski Ludowej (1974),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1979).
Nagrody
Jan Maciejowski, uznawany za jednego z wybitnych reżyserów teatralnych, zdobył liczne nagrody i wyróżnienia za swoje osiągnięcia artystyczne.
- nagroda Rady Narodowej Leningradu,
- nagroda Artystyczna miasta Szczecina,
- nagroda im. Leona Schillera przyznawana przez ZASP (1964).
Przypisy
- a b c d e f Powstańcze Biogramy – Jan Maciejowski [online], 1944.pl [dostęp 03.04.2023 r.]
- a b c Jan Maciejowski [online], FilmPolski [dostęp 03.04.2023 r.]
- Maciejowski Jan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 03.04.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Tomasz Dobrzeniecki | Leon Forbert | Stefan Themerson | Bogdan Krajewski | Tadeusz Wybult | Kalina Alabrudzińska | Piotr Statkiewicz | Michał Jastrzębski (perkusista) | Bronisława Kondratowicz | Ryszard Frankowski | Patryk Pniewski | Mira Zimińska-Sygietyńska | Władysław Gruberski | Karol Karliński | Jan Betley | Józef Paszkowski (rzeźbiarz) | Ignacy Gepner | Leon Śliwiński (malarz) | Maria Dowmuntowa | Piotr KlattOceń: Jan Maciejowski (reżyser)