Ada Markowa

---

Życie

Ada Markowa, córka Stanisława Sarny i Anny Majerczak, od najmłodszych lat wykazywała zainteresowanie działalnością społeczną i naukową. Po ukończeniu rosyjskiego gimnazjum w Łodzi, przystąpiła do Polskiej Partii Socjalistycznej, co doprowadziło do jej aresztowania przez policję za aktywność socjalistyczną. Przez kilka tygodni była więziona w czasie śledztwa, a po zwolnieniu, z braku dowodów winy, podjęła decyzję o wyjeździe na studia do Szwajcarii.

W latach 1903–1908 Ada Markowa studiowała medycynę na Uniwersytecie w Zurychu, gdzie zdobyła doktorat w dziedzinie chirurgii pod opieką profesora Kronleina. Jej rozprawa, zatytułowana Beitrag zur Casuistik des Oallensteinileus, została opublikowana w 1909 roku. W okresie studiów nie zapomniała o swoim zaangażowaniu w politykę, pełniąc rolę kurierki i transportując nielegalną bibułę do Polski w 1906 roku. Po zakończeniu studiów wróciła do kraju i 19 maja 1910 roku uzyskała tytuł doktora wszech nauk lekarskich na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Kolejne lata jej życia wypełniała praca w Szpitalu Św. Łazarza w Krakowie, gdzie najpierw była praktykantką, a następnie asystentką w Oddziale Ginekologiczno-Położniczym w latach 1912-1914. Praktykę z położnictwa i ginekologii odbyła także w Dreźnie. W trakcie pierwszej wojny światowej działała jako chirurg wojskowy w Opawie i Krakowie, angażując się równocześnie w działalność Ligi Kobiet Galicji i Śląska, gdzie pełniła funkcję sekretarki Zarządu Naczelnego w latach 1915–1917.

Po wojnie, w 1918 roku, Ada Markowa powróciła na stanowisko asystentki w Szpitalu Św. Łazarza, a po śmierci profesora Stanisława Dobrowolskiego została kierowniczką Skoły Położnych w Krakowie, którą prowadziła aż do 1938 roku. W 1923 roku uzyskała tytuł profesora tej szkoły, przyczyniając się do jej modernizacji oraz rozwoju, co umożliwiło kształcenie wielu pokoleń akuszerek.

W latach 1927–1938 łączyła swoją funkcję w Szkole Położnych z prymariatem Oddziału Ginekologiczno-Położniczego w tym szpitalu. Była przewodniczącą Krakowskiego Towarzystwa Ginekologicznego oraz jedną z organizatorek Związku Zawodowego Położnych. Na koncie miała także publikacje naukowe dotyczące zagadnień klinicznych z obszaru położnictwa. Po przejściu na emeryturę w 1938 roku, kontynuowała działalność w lecznictwie otwartym w Krakowie. Zmarła 8 lutego 1963 roku, pozostawiając po sobie znaczący ślad w historii medycyny.

Życie prywatne

W latach 1907–1931 Ada Markowa była w związku małżeńskim z Zygmuntem Markiem, prominentnym działaczem socjalistycznym. W trakcie tej relacji na świat przyszła ich córka Krystyna, która została profesorem prawa międzynarodowego w Genewie. Oprócz niej para doczekała się syna Tadeusza, który pracował jako inżynier i osiedlił się we Włoszech.

Po odejściu Zygmunta Marka, Ada Markowa zdecydowała się na kolejny krok w życiu osobistym, w 1932 roku wychodząc za mąż po raz drugi, tym razem za profesora chirurgii, Maksymiliana Rutkowskiego.

Odznaczenia

W życiu Ady Markowej przyznano jej szereg odznaczeń, które świadczą o jej znaczących osiągnięciach oraz wkładzie w rozwój kraju. Oto niektóre z nich:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Niepodległości,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża,
• Odznaka Honorowa Czerwonego Krzyża II klasy z dekoracją wojenną – Austro-Węgry (1916).

---

Oceń: Ada Markowa

---