Eugeniusz Adamkowski


Eugeniusz Adamkowski to postać, która zajmuje szczególne miejsce w polskiej historii. Urodził się 16 grudnia 1901 roku w Płocku, a zmarł 12 października 1973 roku w Piotrkowie Trybunalskim. Adamkowski był nie tylko działaczem politycznym, ale także angażował się w szereg działań społecznych, które miały na celu poprawę losu obywateli.

Jako uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, wsławił się swoim bohaterstwem oraz zaangażowaniem w obronę niepodległości Polski. Jego oddanie dla kraju zaowocowało przyznaniem mu prestiżowego odznaczenia – Orderu Odrodzenia Polski.

Życiorys

Urodził się jako syn Władysława i Bronisławy, której panieńskie nazwisko brzmi Przybylskich. Jego edukacja rozpoczęła się w 1912 roku w Gimnazjum Polskim w Płocku. Był aktywnym członkiem drużyny skautów, pod bezpośrednim nadzorem Władysława Broniewskiego. W 1917 roku wstąpił do tajnej Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), angażując się w wiele działań, w tym w rozbrajanie żołnierzy niemieckich w Płocku w 1918 roku. W 1920 roku, z powodu miejsca urodzenia i patriotycznych tradycji rodziny, ochotniczo dołączył do Wojska Polskiego, walcząc na terenach obecnej Białorusi.

Po powrocie z frontu wiosną 1921 roku, jego nauka w Gimnazjum Państwowym im. Króla Władysława Jagiełły w Płocku (teraz Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły w Płocku) została zakończona uzyskaniem świadectwa dojrzałości w czerwcu 1922 roku. W październiku tego samego roku rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, a po ukończeniu sześciu semestrów przeniósł się na Wydział Ekonomiczno-Finansowy w Paryżu, gdzie edukację zakończył w listopadzie 1928 roku.

Po powrocie do Polski w lutym 1929 roku, rozpoczął pracę w Ministerstwie Rolnictwa jako sekretarz prasowy ministra. Następnie przeszedł do warszawskiej Izby Skarbowej, gdzie również zaangażował się w życie polityczne w BBWR oraz w działalność związkową, pełniąc funkcję wiceprezesa Zarządu Okręgu Stołecznego Związku Zawodowego Pracowników Skarbowych. Między 1933 a 1937 rokiem piastował stanowisko naczelnika Urzędów Skarbowych nr 9, 21 i 5 w Warszawie.

W chwili wybuchu II wojny światowej w 1939 roku, uczestniczył w obronie Warszawy jako walczący w II Ochotniczym Batalionie. Po wkroczeniu okupantów niemieckich, aktywnie włączył się w działania Polskiego Państwa Podziemnego, zwłaszcza w Departamencie Skarbu, gdzie znalazł się na czołowej pozycji w utrzymywaniu ciągłości polskich instytucji państwowych. Od jesieni 1939 roku do wybuchu powstania warszawskiego pełnił funkcję naczelnika Urzędów Skarbowych nr 5 i 19, co umożliwiło mu wsparcie Armii Krajowej w różnorodny sposób.

Po rozpoczęciu powstania warszawskiego, musiał opuścić stolicę i trafił do rodziny w Komorowie. Po klęsce powstania, wraz z rodziną został wysiedlony do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121 Pruszków). Dzięki znajomości języka niemieckiego i zdolnościom organizacyjnym, zdołał uzyskać pozwolenie na przejazd do Piotrkowa Trybunalskiego, gdzie dotarł we wrześniu 1944 roku. Po wyzwoleniu, przystąpił do organizacji lokalnego Urzędu Skarbowego i objął jego kierownictwo na początku 1945 roku.

W 1947 roku stał się członkiem Stronnictwa Demokratycznego (SD) i zorganizował koło Pracowników Skarbowych, którego przewodniczącym został. W grudniu 1948 roku na zjeździe delegatów wybrano go przewodniczącym Komitetu Powiatowego SD w Piotrkowie. Jednakże po przeniesieniu do Ministerstwa Skarbu w Warszawie, musiał zrezygnować z tej funkcji. Choć przebywał w Warszawie, nadal angażował się w działalność partii, biorąc udział w pracach Komisji Finansowej Rady Gospodarczej CK SD.

Na początku lat 50-tych XX wieku wrócił do Piotrkowa, gdzie podejmował kolejne aktywności w ramach SD. Zasiadał w różnych organach, m.in. jako przewodniczący i wiceprzewodniczący PK SD oraz przewodniczący Komisji Rewizyjnej. Oprócz tego sprawował liczne funkcje w locale organizacjach i jako radny w Piotrkowie Trybunalskim. Był jednym z kluczowych członków w zespole opracowującym budowę szpitala przy ulicy Rakowskiej (obecny Szpital Wojewódzki) i współpracował z wieloma instytucjami masowymi, takimi jak Front Jedności Narodu czy Liga Obrony Kraju.

Na zawsze zostanie zapamiętany, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Starym Cmentarzu Rzymskokatolickim w Piotrkowie Trybunalskim, obdarzonym tytułem Piotrkowskich Powązek.

Odznaczenia i wyróżnienia

W dorobku Eugeniusza Adamkowskiego znajdują się liczne odznaczenia oraz wyróżnienia, które świadczą o jego zaangażowaniu i osiągnięciach w różnych dziedzinach.

  • Krzyż Niepodległości, przyznany za udział w Wojnie Obronnej 1918–1920, otrzymany w 1933 roku,
  • Srebrny Krzyż Zasługi, nadany za pracę zawodową, w 1938 roku,
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego, przyznana w 1962 roku,
  • Odznaka XXV-lecia Stronnictwa Demokratycznego z roku 1964,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1969 roku.

Rodzina

Eugeniusz Adamkowski zawarł związek małżeński 26 lutego 1933 roku w Warszawie z Zofią Stanisławą Młotkowską, która była lekarzem dentystą. W wyniku tego związku przyszedł na świat dwóch synów, a byli nimi: Jacek, który urodził się w 1933 roku i zmarł w 2003 roku, oraz Karol, który przyszedł na świat w 1943 roku.

Przypisy

  1. Wniosek o nadanie orderu-odznaczenia nr 1728/69. Archiwum Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej AP.9631.32.2021.
  2. Głos Piotrkowski nr 6 z 21.12.1948 r. s. 8 dział: Aktualności Trybunalskiego Grodu https://bc.wbp.lodz.pl/dlibra/publikation/96152/edition/91821/content.
  3. Uchwała Rady Państwa nr O/1180 z dn. 25.06.1969 r.
  4. USC w Piotrkowie Tryb. Odpis skrócony aktu zgonu Nr 614/1973 z dn. 12.10.1973 r. www.bom.piotrkow.pl/content/files/uscviw-1417590228.pdf.
  5. Dyplom Lekarza Dentysty nr L. 1292, wydany przez Państwowy Instytut Dentystyczny w Warszawie w dniu 28.11.1932 r.
  6. Świadectwo ślubu. Archidiecezja Warszawska. Nr aktu 52/1933.
  7. Lista odznaczonych Krzyżem i Medalem Niepodległości https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/forum/11710954336, ADAMKOWSKI-EUGENIUSZ.html.
  8. Archiwum Państw. w Płocku. www.plock.ap.gov.pl/historia/acts.php?page=12&ipp=10.
  9. Gimnazjum Państwowe im. Króla Władysława Jagiełły w Płocku. Świadectwo Dojrzałości Nr 7/349 z dnia 18.06.1922 r.
  10. Ecole Libre des Sciences Politiques. Diplôme. Paris, le 26.11.1928 r.
  11. E. Adamkowski – Życiorys rozszerzony. M i P Komitet SD w Piotrkowie Tryb. Partie i organizacje polityczne. Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim.
  12. 100 lat Jegiellonki. Z dziejów Polskiej Szkoły Średniej w Płocku 1906-2006. Wyd. Stowarzyszenie Jagiellończyków, Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły w Płocku. Płock 2006 r.
  13. Dowód Osobisty Akademicki L.12573, wydany przez Uniwersytet Warszawski.

Oceń: Eugeniusz Adamkowski

Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:22