Jacek Staszewski

---

Życiorys

Po ukończeniu liceum we Włocławku w latach 1951–1955, Jacek Staszewski podjął studia z zakresu historii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po pomyślnym zakończeniu kształcenia rozpoczął pracę na uczelni, gdzie rozwijał swoją karierę akademicką.

Na początku jego zainteresowania badawcze skupiły się na historii ruchu robotniczego przełomu XIX i XX wieku, szczególnie na rewolucji, która miała miejsce w Niemczech w latach 1918–1919. Po pewnym czasie, zmienił kierunek badań, koncentrując się na dziejach unii polsko-saskiej. W 1963 roku obronił swoją pracę doktorską, badając relacje Augusta II z kurią rzymską, koncentrując się na misji rzymskiej, która miała miejsce w latach 1704–1706. W roku 1971 uzyskał habilitację, co otworzyło przed nim nowe możliwości w świecie nauki.

W trakcie swojej kariery, Staszewski wielokrotnie korzystał z różnorodnych stypendiów oraz odbywał staże zagraniczne, prowadząc intensywne badania źródłowe, szczególnie w archiwum drezdeńskim. W 1988 roku otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych, co potwierdziło jego znaczącą rolę w polskiej historiografii.

Od roku 1972 był aktywnym członkiem redakcji „Kwartalnika Historycznego”, a od 1987 roku należał do Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. W latach 1991–1997 sprawował czołową funkcję jako prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego. Był również członkiem Włocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz Societas Jablonoviana w Lipsku, a także pracował jako prodziekan Wydziału Humanistycznego na UMK w latach 1972–1975 oraz jako dyrektor Instytutu Historii i Archiwistyki w latach 1978–1980.

Badania Staszewskiego przyniosły nową perspektywę w ocenie dynastii Wettynów w Polsce. Wskazał wiele pozytywnych aspektów panowania Augusta II oraz Augusta III, zwracając uwagę na to, iż to w czasach saskich rozpoczęło się odrodzenie elit intelektualnych oraz kulturalnych w kraju, a także dojrzewanie pomysłów reform. Jako historyk przyczynił się do odczarowania wizerunku Anny Konstancji Cosel, znanej jako kochanka Augusta II.

W ostatnich latach życia, profesor emerytowany na Wydziale Nauk Historycznych oraz w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK, pozostawał aktywny jako członek Prezydium Polskiego Towarzystwa Historycznego. Był także przewodniczącym, a później honorowym przewodniczącym Komitetu Głównego Olimpiady Historycznej. Za swoją działalność został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Do grona jego uczniów należą znane postacie, takie jak: Stanisław Achremczyk, Jarosław Dumanowski, Bogusław Dybaś, Krzysztof Mikulski, Jarosław Porazinski, Stanisław Roszak oraz Wojciech Stanek.

Dzieła

Jacek Staszewski jest autorem wielu znaczących prac dotyczących historii Polski i jej stosunków z innymi krajami, szczególnie w epoce saskiej. Oto niektóre z jego najbardziej znanych dzieł:

• O miejsce w Europie. Stosunki Polski i Saksonii z Francją na przełomie XVII i XVIII wieku, Warszawa 1973,
• August III, Warszawa 1984,
• August II, Warszawa 1985,
• Polacy w osiemnastowiecznym Dreźnie, Wrocław 1987,
• August III Sas, Wrocław Warszawa Kraków Gdańsk Łódź (Ossolineum) 1989,
• Europa i świat w epoce oświeconego absolutyzmu (redakcja naukowa tomu), Warszawa 1991,
• August III. Kurfürst von Sachsen und König von Polen. Eine Biographie, Berlin 1996,
• „Jak Polskę przemienić w kraj kwitnący…”. Szkice i studia z czasów saskich, Olsztyn 1997,
• August II Mocny, Wrocław Warszawa Kraków (Ossolineum) 1998. ISBN 83-04-04387-4,
• Wettynowie, Olsztyn (Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego) 2005 ISBN 83-87643-24-6.

---

Oceń: Jacek Staszewski

---