Maria Macieszyna


Maria Macieszyna, z domu Ehrlich, znana także po pierwszym małżeństwie jako Kunklowa, przyszła na świat 31 października 1869 roku w Płocku, a swoje życie zakończyła w tym samym mieście 30 lipca 1953 roku.

Była to wybitna polska nauczycielka i publicystka, która odegrała znaczącą rolę jako działaczka społeczna. W szczególności związana była z Towarzystwem Naukowym Płockiego, w którym jej zaangażowanie przyczyniło się do podnoszenia poziomu edukacji i nauki w regionie.

Życiorys

Maria Macieszyna, córka płockiego lekarza Marcina Ehrlicha, wyrastała w atmosferze silnego patriotyzmu, który wyniosła z rodzinnego domu, mimo obcych korzeni swoich rodziców, w tym ojca, pochodzącego z Kurlandii. Jej edukacja zaczęła się na pensji żeńskiej Folkersmanowej, gdzie zdobyła dyplom nauczycielki, a następnie przez pewien czas podejmowała pracę pedagogiczną, ucząc także na tajnych kompletach.

W 1892 roku Maria wzięła ślub z Eugeniuszem Kunklem, ziemianinem i właścicielem majątku w Drobinie. Razem z mężem podróżowali po Europie. W Drobinie aktywnie uczestniczyła w życiu kulturalnym oraz w oświacie, przyczyniając się do powstania szkoły elementarnej. Rozwijała swoją pasję literacką jako płodna publicystka w piśmie „Echa Płockie i Łomżyńskie”, gdzie poruszała tematy dotyczące równości społecznej, filantropii oraz emancypacji kobiet, pisząc również utwory beletrystyczne.

Po stracie męża w 1909 roku, Maria poślubiła lekarza i społecznego działacza, Aleksandra Macieszę. W tym czasie na stałe powróciła do Płocka, gdzie stała się aktywną propagatorką kultury. Współpracowała blisko z mężem w ramach Towarzystwa Naukowego Płockiego, które Maciesz doprowadził do reaktywacji i przez wiele lat pełnił funkcję prezesa. Macieszyna była autorką kilku publikacji o tematyce regionalnej, takich jak „Katedra Płocka” (Płock 1914), „Płock w malarstwie” (Płock 1914) oraz „Ziemia Płocka, ogrodem Polski” (Płock 1917). Razem z mężem współtworzyli trzykrotnie wznawiany „Przewodnik po Płocku” (pierwsze wydanie w 1914 roku), a także prowadziła dokumentację etnograficzną strojów ludowych z okolic Płocka.

W 1914 roku, wspólnie z mężem, udała się do Jednorożca w celu prowadzenia badań na Kurpiach. Mąż badał antropologię Kurpiów z powiatu przasnyskiego, podczas gdy Maria zbierała rośliny do zielnika, a oboje gromadzili stroje oraz eksponaty, które później przywieźli do Płocka. Wiele jej artykułów ukazało się w prasie regionalnej. Po śmierci, w 1996 roku, ukazał się „Pamiętnik Płocczanki”, który zawierał jej obserwacje z czasów I wojny światowej. Dodatkowo, Maria wspierała finansowo budowę I Gimnazjum Polskiego w Płocku.

W trudnych czasach okupacji hitlerowskiej padła ofiarą represji. Po raz drugi owdowiała w październiku 1945 roku. Maria Macieszyna zmarła 30 lipca 1953 roku w Płocku, a jej ostatnie miejsce spoczynku mieści się w cmentarzu katolickim przy alei Kobylińskiego, gdzie została pochowana.

Upamiętnienie

W wrześniu 2003 roku, na podstawie uchwały Rady Miasta Płocka, imię Marii Macieszyny zostało nadane płockiemu Miejskiemu Przedszkolu nr 1, które znajduje się przy ulicy Kościuszki.

Przypisy

  1. Maria WeronikaM.W. Kmoch, MAŁA OJCZYZNA: Podróż Aleksandra i Marii Macieszów na „Kurpie przasnyskie”, 1914 r. [online] [dostęp 04.10.2024 r.]
  2. Maria WeronikaM.W. Kmoch, Opis Puszczy Kurpiowskiej, Szli i Jednorożca pióra Marii Macieszyny (1914) [online] [dostęp 04.10.2024 r.]
  3. Uchwała Nr 269/XIV/03 Rady Miasta Płocka z dnia 02.09.2003 r. w sprawie nadania imienia Marii Macieszyny Miejskiemu Przedszkolu nr 1 w Płocku [online] [dostęp 04.10.2024 r.]
  4. a b c d e MariaM. Macieszyna MariaM., Przedmowa, [w:] Anna MariaA.M. Stogowska (red.), Pamiętnik Płocczanki, Płock 1996.
  5. a b c d e f Anna Stogowska, Maria Macieszyna jako regionalistka, „Notatki Płockie”, nr 159, z. 2, 1994 r., s. 29.
  6. Anna MariaA.M. Stogowska (oprac.), Maria Macieszyna, "Pamiętnik Płocczanki.", 1996, ISBN 83-905448-0-6.

Oceń: Maria Macieszyna

Średnia ocena:4.98 Liczba ocen:10