Stanisław Franciszek Wiloch, który przyszedł na świat 13 lipca 1890 roku w Płocku, był wybitnym oficerem Wojska Polskiego. W trakcie swojej długiej kariery wojskowej, osiągnął tytuł pułkownika dyplomowanego piechoty. Jego zawodowe osiągnięcia wzbudzały podziw i uznanie w kręgach wojskowych.
Na szczególne wyróżnienie zasługuje fakt, że w 1964 roku, podczas swojej służby, został mianowany przez Naczelnego Wodza, Władysława Andersa, na stopień generała brygady. Stanisław Wiloch zmarł 28 sierpnia 1968 roku w Wallasey, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii wojska polskiego.
Życiorys
Stanisław Franciszek Wiloch przyszedł na świat 13 lipca 1890 roku w Płocku, który w tamtych czasach był częścią guberni płockiej. Był synem Ludwika oraz Agnieszki ze Świtkiewiczów. Ukończył studia z zakresu prawa, co stanowiło solidny fundament jego kariery.
W dniu 12 lipca 1915 roku został powołany do armii rosyjskiej, gdzie przeszedł szkolenie w zakresie oficerów. W okresie obejmującym październik 1917 do maja 1918 pełnił funkcję adiutanta w I Korpusie Polskim w Rosji, który był częścią 3 Dywizji Strzelców Polskich.
30 listopada 1918 roku, Wiloch został przyjęty do Wojska Polskiego, a jego stopień porucznika został zatwierdzony z datą 12 lipca 1915 roku. Przypisany został do 21 pułku piechoty, w którym brał udział w walkach z bolszewikami. Jego pozycja w strukturach pułku szybko wzrastała – najpierw dowodził kompanią, a następnie batalionem.
18 stycznia 1921 roku, Wiloch przeniesiony został do dowództwa Cytadeli w Warszawie. Następnie, od listopada 1921 do października 1923 roku odbywał naukę w II Kursie Normalnym Wyższej Szkoły Wojennej. 3 maja 1922 roku, jego stopień kapitana został potwierdzony z datą 1 czerwca 1919 roku oraz 275. lokatą w korpusie oficerów piechoty.
Po zakończeniu kursu, 1 października 1923 roku, uzyskał dyplom naukowy oficera Sztabu Generalnego, co umożliwiło mu objęcie stanowiska wykładowcy taktyki w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie. 15 marca 1924 roku został przydzielony do Biura Ścisłej Rady Wojennej, a 31 marca tegoż roku awansował na majora, zajmując 100. lokatę w korpusie oficerów piechoty.
20 października 1924 roku został dowódcą III batalionu w swoim macierzystym 21 pułku piechoty. Po roku, 20 października 1925 roku, przeniesiono go do 8 Dywizji Piechoty w Modlinie jako szefa sztabu. W październiku 1926 roku Wiloch dołączył do zespołu inspektora armii, generała broni Kazimierza Sosnkowskiego, pełniąc rolę II oficera sztabu.
Awans na podpułkownika uzyskał 1 stycznia 1931 roku. 2 lipca 1934 roku przeszedł z inspektoratu do 6 pułku strzelców podhalańskich w Samborze na pozycję zastępcy dowódcy pułku. W listopadzie 1935 roku, objął dowództwo 82 pułku piechoty w Brześciu nad Bugiem.
Od 1937 do 1939 roku był I oficerem sztabu Inspektora Armii w Warszawie, a następnie I oficerem sztabu generała bryg. Antoniego Szyllinga. 19 marca 1938 roku awansował na pułkownika z 26. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Od 23 marca 1939 do 20 września 1939 roku pełnił funkcję szefa sztabu Armii „Kraków” i uczestniczył w kampanii wrześniowej. Po zakończeniu walk, 20 września 1939 roku, po kapitulacji pod Tomaszowem Lubelskim, został wzięty do niewoli przez Niemców.
Wiloch był w niewoli niemieckiej od września 1939 do 29 kwietnia 1945 roku, w tym w Oflagu VII A w Murnau. Po uwolnieniu udał się do Włoch, gdzie dołączył do II Korpusu Polskiego, a w lipcu 1945 roku przydzielono go do Sztabu 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Od listopada 1945 roku aż do 1947 roku służył w Biurze Planowania Dowództwa II Korpusu.
Po procesie demobilizacji pozostał w Wielkiej Brytanii, gdzie Naczelny Wódz gen. broni Władysław Anders nadał mu tytuł generała brygady w dniu 1 stycznia 1964 roku. Zmarł 28 sierpnia 1968 roku w Wallasey, w hrabstwie Cheshire, i został pochowany na cmentarzu w West Kirby.
Ordery i odznaczenia
Stanisław Wiloch był osobą odznaczoną wieloma prestiżowymi nagrodami i wyróżnieniami, które świadczą o jego niezwykłym wkładzie w historię. Oto lista jego orderów i odznaczeń:
- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 184,
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6801,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (otrzymany 9 listopada 1932 roku),
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie, w roku 1921),
- Złoty Krzyż Zasługi (przyznany 10 listopada 1928 roku),
- Medal Niepodległości (otrzymany 9 listopada 1932 roku),
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (przyznana 12 maja 1936 roku),
- Order Krzyża Orła III klasy (Estonia, w roku 1936),
- Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii (przyznany przez Rumunię w roku 1929),
- Kawaler Orderu Orła Białego (Jugosławia, w roku 1929),
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, w roku 1929).
Przypisy
- Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 20, 11.11.1936 r.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 14 z 22.12.1934 r., s. 257.
- Rybka i Stepan 2006, s. 418.
- Rybka i Stepan 2006, s. 10.
- M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1836 z 12.07.1921 r. „za męstwo i osobistą odwagę okazane w walce z nieprzyjacielem w obronie Ojczyzny”.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 06.08.1929 r., s. 240.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 12.12.1929 r., s. 361–362.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 44 z 14.10.1926 r., s. 354.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 110 z 23.10.1925 r., s. 590.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 09.01.1925 r., s. 7.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 112 z 23.10.1924 r., s. 627.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 33 z 03.04.1924 r., s. 184.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 63 z 27.09.1923 r., s. 586.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 185, 407, 1500.
- Spis oficerów 1921, s. 84.
- Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 4 z 29.01.1921 r., s. 169.
- Dziennik Rozporządzeń MSWojsk. z 07.12.1918 r., Nr 9, poz. 185, 199.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 8 z 01.06.1935 r., s. 60.
- Kryska-Karski i Żurakowski 1991, s. 182.
- Eesti tänab 1919–2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, ISBN 9985-60-778-3. Brak numerów stron w książce.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Mieczysław Kłosiński | Józef Oxiński | Piotr Fajkowski | Józef Pętkowski | Stanisław Wrzaliński | Stefan Michalski (pułkownik) | Stanisław Gustowski | Stefan Bronarski | Piotr Pełka | Feliks Kwiatek | Eugeniusz Płuszczewski | Stanisław Korwin-Szymanowski | Władysław Jakubowski (żołnierz) | Adam Górski (chorąży) | Eugeniusz Romiszewski | Franciszek Bobiński | Józef Marian Kownacki | Jarosław Kaczyński (wojskowy) | Aleksander Zejdler | Edward RobakiewiczOceń: Stanisław Wiloch