Piotr Pełka


Piotr Pełka to postać o niezwykle interesującym życiorysie, który zasługuje na głębsze poznanie. Urodził się 31 stycznia 1896 roku w Stróżewku, a jego życie zakończyło się tragicznie w Katyniu w dniach 20-22 kwietnia 1940 roku.

Był kapitanem administracji w Wojsku Polskim, co podkreśla jego ważną rolę w strukturze armii. Dodatkowo, jako działacz niepodległościowy, czynnie przyczyniał się do walki o wolność Polski.

Jego odwaga i poświęcenie zostały uhonorowane nadaniem mu Orderu Virtuti Militari, co świadczy o jego zasługach na polu chwały.

Życiorys

Piotr Pełka przyszedł na świat 31 stycznia 1896 roku w miejscowości Stróżewko, wówczas znajdującej się w powiecie płockim w guberni płockiej. Pochodził z rodziny Antoniego i Józefy z Chmurzyńskich. Miał dwóch braci, co wpływało na jego wczesne życie rodzinne.

Formalną edukację rozpoczął w szkole powszechnej w Rogozinie. Już w 1905 roku brał czynny udział w strajku szkolnym, co zakończyło się jego usunięciem z placówki edukacyjnej. Jednak jego determinacja sprawiła, że w 1908 roku zdał egzamin do II klasy i został przyjęty do Gimnazjum Męskiego w Płocku, gdzie rozwijał swoje zainteresowania i umiejętności.

W okresie swojego młodzieńczego życia angażował się w działalność Strzelca oraz Polskiej Organizacji Wojskowej w Płocku, co wskazuje na jego patriotyczne nastawienie. W styczniu 1918 roku wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej, a od 10 lutego do 9 listopada 1918 roku uczęszczał do Szkoły Podchorążych w Ostrowi Mazowieckiej.

Po zakończeniu edukacji wojskowej, w listopadzie 1918 wziął aktywny udział w rozbrajaniu niemieckich wojsk. Następnie został przydzielony do pułku strzelców w Grodnie, gdzie pełnił funkcję młodszego oficera w szkole podoficerskiej. W czasie wojny z bolszewikami wyróżnił się podczas bitwy pod Stołowiczami w dniu 19 kwietnia 1919, zdobywając ciężki karabin maszynowy oraz otrzymując Krzyż Walecznych za swoje bohaterstwo.

W 1920 roku walczył podczas ważnych bitew, takich jak te nad Berezyną i pod Radzyminem, za które został odznaczony Orderem Virtuti Militari, co potwierdza jego mężne wysiłki na froncie. Po zakończeniu wojny, Pełka pozostał w armii jako oficer zawodowy, kontynuując służbę w 81. pułku piechoty stacjonującym w garnizonie Grodno.

W 1925 roku został przeniesiony do Korpusu Kadetów Nr 2 w Modlinie, a od 1926 roku kontynuował służbę w Chełmnie. Dnia 19 marca 1928 roku awansował na stopień kapitana z datą starszeństwa 1 stycznia 1928 oraz 199. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W roku szkolnym 1929/30 pełnił funkcję oficera wychowawczego w batalionie szkolnym, a w marcu 1931 roku został dowódcą kompanii w 23 pułku piechoty we Włodzimierzu.

W 1934 roku objął stanowisko zastępcy kierownika referatu ochrony w Samodzielnym Referacie Informacyjnym Dowództwa Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie, a w 1938 roku pracował już w korpusie oficerów administracyjnych. W marcu 1939 roku nadal pełnił funkcję kierownika referatu SRI DOK II.

W czasie II wojny światowej, Pełka został wzięty do niewoli przez Sowietów i osadzony w Kozielsku. Tragicznie został zamordowany w lesie katyńskim między 20 a 22 kwietnia 1940 roku. Figuruje na liście wywózkowej nr 036/4 z dniem 16 kwietnia 1940 roku, na pozycji 16.

W dniu 5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło nadał mu pośmiertnie stopień majora, co zostało ogłoszone 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W życiu osobistym był żonaty z Antoniną Helkówną. Para doczekała się dwóch synów: Lecha Olgierda, urodzonego 18 stycznia 1922 roku, oraz Jerzego Stefana, który przyszedł na świat 22 lutego 1923 roku.

Ordery i odznaczenia

Piotr Pełka, jako weteran i patriota, był odznaczany wieloma wyróżnieniami za swoje zasługi. Poniżej przedstawiamy lista jego odznaczeń:

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 3754 – 1922,
  • Krzyż Walecznych czterokrotnie,
  • Medal Niepodległości – 23 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Srebrny Krzyż Zasługi – 1938,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Przypisy

  1. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  2. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  3. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 301.
  4. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 513.
  5. Dobre duchy ze Stróżewka [online], Witryna Mazovia.pl [dostęp 04.11.2021 r.]
  6. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 471.
  7. Kolekcja VM ↓, s. 1.
  8. Kolekcja VM ↓, s. 2.
  9. Kolekcja VM ↓, s. 3.
  10. Kolekcja VM ↓, s. 4.
  11. Kolekcja VM ↓, s. 5.
  12. Kolekcja VM ↓, s. 6.
  13. Lekiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 295.
  14. Dąbrowski 1928 ↓, s. 13.
  15. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 358.
  16. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 311.
  17. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 141.
  18. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 553.
  19. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 66.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 18.02.1922 r., s. 109.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 07.06.1934 r., s. 155.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26.03.1931 r., s. 99.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11.11.1938 r., s. 40.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19.03.1934 r., s. 112.
  25. Spis oficerów 1921 ↓, s. 214.

Oceń: Piotr Pełka

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:23